Hebt gij niet gehoord van die dolle mens, die op klaarlichte morgen een lantaarn aanstak, op de markt ging lopen en onophoudelijk riep: "Ik zoek God! Ik zoek God!". Omdat er daar juist veel van die lieden bijeenstonden, die niet aan God geloofden, verwekte dit groot gelach. "Is hij soms verloren gegaan?", vroeg de een. "Is hij verdwaald als een kind?", vroeg de ander. "Of heeft hij zich verstopt?"." Is hij bang voor ons?"." Is hij scheep gegaan?"." Naar het buitenland vertrokken?", zo riepen en lachten zij door elkaar.
De dolle mens sprong midden tussen hen in en doorboorde hen met zijn blikken. "Waar God heen is?", riep hij uit. "Dat zal ik jullie zeggen! Wij hebben hem gedood, jullie en ik! Wij allen zijn zijn moordenaars! Maar hoe hebben wij dit gedaan? Hoe hebben wij de zee kunnen leegdrinken? Wie gaf ons de spons, om de hele horizon uit te vegen? Wat hebben wij gedaan, toen wij deze aarde van haar zon loskoppelden? In welke richting beweegt zij zich nu? In welke richting bewegen wij ons? Weg van alle zonnen? Vallen wij niet aan één stuk door? En wel achterwaarts, zijwaarts, voorwaarts, naar alle kanten? Is er nog wel een boven en beneden? Dolen wij niet als door een oneindig niets? Ademt ons niet de ledige ruimte in het gezicht? Is het niet kouder geworden? Is niet voortdurend de nacht en steeds meer nacht in aantocht? Moeten er 's morgens geen lantaarns aangestoken worden? Horen wij nog niets van het gedruis der doodgravers die God begraven? Ruiken wij nog niets van de goddelijke ontbinding? (ook goden raken in ontbinding!) God is dood! God blijft dood! En wij hebben hem gedood! Hoe zullen wij ons troosten, wij moordenaars aller moordenaars? Het heiligste en machtigste, wat de wereld tot dusver bezeten heeft, is onder onze messen verbloed. Wie wist dit bloed van ons af? Met welk water kunnen wij ons reinigen? Welke zoenoffers, welke heilige spelen zullen wij moeten bedenken? Is niet de grootte van deze daad te groot voor ons? Moeten wij niet zelf goden worden, om haar ook maar waardig te schijnen? Nooit was er een grotere daad. En wie er ook na ons geboren wordt, omwille van deze daad behoort hij tot een hogere geschiedenis dan alle geschiedenis tot dusver geweest is!"
Hier zweeg de dolle mens en keek opnieuw zijn toehoorders aan. Ook zij zwegen en keken bevreemd terug. Eindelijk wierp hij zijn lantaarn op de grond, zodat die in stukken sprong en uitdoofde.
"Ik kom te vroeg", zei hij toen, "Het is mijn tijd nog niet. Dit ongelooflijk gebeuren is nog onderweg, het maakt een omweg. Het is nog niet tot de oren der mensen doorgedrongen. Bliksem en donder hebben tijd nodig, het licht der gesternte heeft tijd nodig, daden hebben tijd nodig! Deze daad is nog steeds verder van hen af dan de verste gesternten. En toch hebben ze haar zelf verricht!"

Men vertelt verder, dat de dolle mens diezelfde dag nog verscheidene kerken binnengedrongen is en daar zijn requiem aeternam deo aangeheven heeft. Naar buiten gebracht en ter verantwoording geroepen, zou hij telkens alleen maar het volgende geantwoord hebben:"Wat zijn deze kerken eigenlijk nog, als ze niet de graven en gedenktekenen Gods zijn?"

"De Dolle Mens", uit: "De Vrolijke Wetenschap" door Friedrich Nietzsche. Vertaald door Pé Hawinkels en uitgegeven bij de Arbeiderspers.

Alles wat hij vindt
heeft een eigen verhaal.